Foto van ervaringsdeskundige Guillaume over mentaal welzijn

Een onveilige jeugd

Guillaume (32) uit Reuver vertelt zijn verhaal zonder omhaal. Zijn ouders scheidden toen hij nog heel klein was en om de twee weken was hij bij zijn vader. Daar werd de toon voor zijn leven gezet. “Ik werd uitgescholden, elke dag opnieuw. ‘Je bent een waardeloze vent, een slappe zak.’ Dat werd zo vaak herhaald dat ik het ging geloven. Mijn vader programmeerde die stem in mijn hoofd.” Als er iets misging – een glas dat viel, een foutje op school – hoorde hij het weer: waardeloze vent. Het maakte ook dat hij voortdurend op zijn hoede was. “Elke avond, zodra hij gedronken had, wist ik: muisstil blijven, niet bewegen. Je wist nooit welke kant het op ging. Dus je leerde om te verdwijnen in jezelf.”

Vluchten in drank en drugs

Het gevoel alleen te staan werd sterker op school, waar hij vaak werd buitensloten. “Ik had altijd problemen met een hele groep en die hadden dan allemaal herrie met mij alleen.” Op zijn twaalfde kwam de alcohol in beeld, tijdens een bedrijfsuitje van zijn vader. “Hij zei: we drinken de baas arm. En ik nam dat letterlijk. Aan het eind van de avond lag ik ergens in een weiland. Een kind van twaalf, volledig van de wereld. En niemand die zei: stop, dit is niet normaal. Ik werd zelfs aangemoedigd.” Daar begon het patroon. Alcohol gaf rust in zijn hoofd, dempte de chaos die hij niet kon verdragen. Later kwamen er drugs bij. “Alles was een reden om te gebruiken. De zon schijnt? Gebruiken. Knie gestoten? Gebruiken. Dus alles werd weggedrukt.”

Onverwachte gevolgen

Op zijn 26e overlijdt zijn vader. Dat verlies brengt ook een lawine aan problemen mee. “Een schuld van anderhalf miljoen, overal rekeningen, deurwaarders. Alsof er een bom ontplofte.” Tegelijk wordt hij mantelzorger voor zijn opa, die niet lang na het verlies van zijn vrouw toen ook zijn zoon verloor. “Een schat van een man, maar hij wilde niet meer. En ik moest hem vertellen dat hij ook nog eens alles kwijt was, financieel. Dat hoort een jongen van 26 niet te hoeven doen. Maar ik stond er alleen voor.” Guillaume greep opnieuw naar drank en drugs.

Het moment van breken

Toch werd het steeds duidelijker: dit pad liep dood. “Mijn lichaam hield ermee op. Ik wist: nog een jaar zo en ik leef niet meer.” Op een vrijdagmiddag, na zijn werk in de bakkerij, besluit hij dat het zo niet verder kan. “Ik had gedronken om te kunnen slapen en ineens dacht ik: dit wil ik niet meer. Ik belde de huisarts: help me, ik ben verslaafd.” Het herstel verliep moeizaam in het begin. In de kliniek viel hij telkens terug. “Ze zeiden: een terugval hoort erbij. Maar dat moet je tegen mij dus niet zeggen. Ik dacht dan: zie je wel, het hoort erbij. Ik ging gewoon weer drinken.” Wat hem misschien nog het meest sloopte, was de stem die bleef terugkomen, ook al was zijn vader dood. “Altijd maar weer: jij bent waardeloos, je bent een slappe zak. Vroeger geloofde ik dat volledig. Nu begon ik het te herkennen: daar is die stem weer. Dát is mijn echte vijand. Maar het is niet de waarheid.”

Een onverwachte reddingslijn

Het drinken in die tijd was een eenzame bezigheid. De gordijnen dicht. “Ik trok me helemaal terug. De schaamte van: dadelijk ziet iemand dit. Mijn wereldje werd echt heel klein.”Het echte keerpunt kwam toen zijn buurman Ruud iets kwam afgeven. “Ik wist dat hij iets deed bij de herstelacademie van Venlo. Ik zag hem en ik brak, al mijn verdriet kwam er toen uit.” Via Ruud leerde hij Narcotics Anonymous kennen. Daar hoorde Guillaume verhalen die bijna identiek waren aan het zijne. “Ik dacht: hoe kan dit? Dit is mijn verhaal, ik ben niet alleen. Dat was mijn reddingslijn. Door die groep leerde ik dat je gevoelens mag uitspreken, dat je gezien kunt worden. Die openheid heeft mijn leven gered.”

Leven leren

Vandaag de dag is Guillaume bijna drie jaar in herstel. Hij leert emoties voelen, zonder ze weg te drukken. Hij mediteert dagelijks, zoekt rust in ademhalingsoefeningen en schrijft om zijn gedachten uit te pluizen. “Schrijven laat me patronen zien. Opeens denk ik: wacht eens even, dit doe ik steeds weer. En dan kan ik het anders proberen.” Hij omarmt ook zijn ADHD. “Het maakte me vroeger onrustig en druk, maar het heeft ook mooie kanten. Ik ben creatief, zie oplossingen waar anderen die niet zien. En ik kan me helemaal verliezen in iets wat ik leuk vind. Met planten bijvoorbeeld – daar kan ik uren mee bezig zijn. Dat geeft rust.”

Verantwoordelijkheid nemen

“Ik heb veel mensen pijn gedaan. Bij NA werk je stappen door: sorry zeggen, verantwoordelijkheid nemen. Dat waren zware gesprekken, maar ook helend. Ik kan het verleden niet veranderen, maar ik kan wel eerlijk zijn.” Steeds opnieuw kiest hij ervoor de stem van zijn vader te ontmaskeren. “Vroeger was die stem de baas. Nu neem ik er steeds sneller afstand van. En soms lach ik er gewoon om: een waardeloze vent kan geen auto rijden, toch?”

Over de toekomst droomt hij voorzichtig. Een huisje in de natuur, een tuin vol planten, twee honden – en misschien een gezin. Maar ook: betekenisvol werk, anderen helpen die vastzitten. “Soms is het al genoeg om naast iemand op de bank te zitten en te zeggen: ik begrijp je. Dat kan levens redden.” Aan iedereen die worstelt, wil hij zeggen: “Praat erover. Alles wat je geheimhoudt, wordt groter. Openheid maakt het kleiner. Je mag voelen. Je hoeft niet perfect te zijn. Voor mij was die stap eng, maar hij heeft mijn leven gered. En ik wil nooit meer terug naar waar ik vandaan kom.”

Foto van ervaringsdeskundige Guillaume over mentaal welzijn