Stap voor stap naar een veilig verenigingsklimaat

Bij een vereniging staat samen plezier maken vaak centraal. Pesten, agressief gedrag, intimidatie of ander grensoverschrijdend gedrag hoort hier niet bij. Een vereniging moet voor iedereen een veilige plek zijn. Om een veilige vereniging te zijn en blijven is het belangrijk hierover afspraken te maken binnen de vereniging.

De eerste stap naar een veilig verenigingsklimaat is beoordelen hoe veilig de vereniging op dit moment is. Waar staat de vereniging nu, wat gaat goed en welke afspraken moeten er worden gemaakt?
Bekijk hier een stappenplan wat u als bestuur stap voor stap helpt naar een veilige vereniging. (PDF, 1.4 MB)

Bij wie kunnen leden terecht voor een vertrouwelijk gesprek?

Het is belangrijk dat er in uw vereniging iemand is waar iedereen altijd bij terecht kan. Een veilige plek om een vertrouwelijk verhaal te delen. Een vertrouwenscontactpersoon geeft die veilige plek. Het is dan ook belangrijk dat iemand in uw vereniging deze rol op zich neemt.

Een vertrouwenscontactpersoon (VCP) is het eerste aanspreekpunt voor iedereen die zich niet veilig voelt. Krijgt iemand te maken met seksuele intimidatie, pesten, agressief of ander grensoverschrijdend gedrag? Dan kan diegene terecht bij de vertrouwenscontactpersoon om zijn of haar verhaal te vertellen. De vertrouwenscontactpersoon luistert, denkt mee en geeft advies wat iemand het beste kan doen. De vertrouwenscontactpersoon is geen hulpverlener en doet ook geen onderzoek bij incidenten.

Behalve een vertrouwenscontactpersoon is er ook de rol van vertrouwenspersoon (VP). Een vertrouwenspersoon begeleidt mensen die slachtoffer zijn van grensoverschrijdend gedrag. Het gaat hierbij vaak om goede nazorg. De vertrouwenspersoon ondersteunt iemand bij het inschakelen van de diverse instanties (bijvoorbeeld politie).

Als vereniging is het niet verplicht om een vertrouwenspersoon te hebben. Dit is vaak een betaalde functie. Een vertrouwenspersoon moet een HBO opleiding volgen en worden gecertificeerd via de Landelijke Vereniging van Vertrouwenspersonen.

Wat moet het bestuur melden bij grensoverschrijdend gedrag?

Als er in uw vereniging sprake is van grensoverschrijdend gedrag, moet u dit als bestuur melden. Wanneer moet u wat precies melden? Er zijn 5 stappen die u als bestuur doorloopt als er in uw vereniging sprake is van een grensoverschrijdend incident. Er is geen vaste volgorde om deze stappen te volgen. Het gaat erom dat u al deze 5 stappen doorloopt.

De 5 stappen zijn:

  1. Kennisnemen van het incident: een melding komt binnen bij het bestuur. Als bestuur legt u deze melding vast en u slaat de gespreksverslagen veilig op. Als bestuur moet u ervoor zorgen dat het incident in goede banen wordt geleid.
  2. Handelingskader: de melder krijgt een schriftelijke bevestiging dat de melding is binnengekomen. Als bestuur onderzoekt u welke regels van toepassing zijn bij deze melding. Welke huisregels zijn er geschonden? Is er sprake van een wettelijke overtreding? Het antwoord op deze vragen geeft aan wat u als bestuur moet doen bij het incident.
  3. Hoor- en wederhoor gesprekken: als bestuur bespreekt u de melding inhoudelijk met de melder. Ook bespreekt het bestuur de melding met de beschuldigde en andere betrokkenen. Het is belangrijk om met elkaar in gesprek te gaan.
  4. Afweging van het incident en grensoverschrijdend gedrag: als bestuur oordeelt u of er sprake is van een strafbaar incident. Een vertrouwens(contact)persoon, (sport)bond of het Centrum Veilige Sport kan u als bestuur helpen om het incident te beoordelen.
  5. Afweging meldplicht en opvolging van het incident: als bestuur oordeelt u of het incident officieel gemeld moet worden. Dit wordt samen met de bond en Centrum Veilige Sport gedaan.

Stappen van de meldcode voor het bestuur van verenigingen bij het beoordelen van grensoverschrijdend gedrag (Deze link gaat naar een andere website)

Kijk hier op de website van Centrum Veilige Sport voor een uitgebreide uitleg (met voorbeelden) van de meldplicht. (Deze link gaat naar een andere website)
Deze uitleg is ook nuttig voor niet sportverenigingen.

Poster “Voel jij je in onze vereniging onveilig?”

Maak grensoverschrijdend gedrag bespreekbaar binnen uw vereniging. Attendeer leden op het belang van een veilige omgeving. En informeer leden wat ze kunnen doen bij grensoverschrijdend gedrag. De poster “Voel jij je in onze vereniging onveilig” kan gebruikt worden om uit te leggen wat leden kunnen doen bij grensoverschrijdend gedrag. Op deze poster kunt u zelf de contactgegevens van de vertrouwenscontactpersoon in uw vereniging zetten. Zo weten leden bij wie ze terecht kunnen.

Klik hier om de poster te downloaden. (PDF, 192.3 kB) Print de poster zelf uit en hang deze op in uw vereniging.

Poster "Voel jij je in onze vereniging onveilig?" (PDF, 192.3 kB)

Tips en praktische informatie

De website van Centrum Veilige Sport geeft veel informatie over een veilig verenigingsklimaat. De website geeft veel nuttige tips, praktische informatie en voorbeelden. De website is ook erg nuttig voor niet sportverenigingen. De voorbeelden zijn voornamelijk sportgericht maar ook toepasbaar voor niet sportverenigingen.

Hieronder vindt u een overzicht van praktische tips op de website van Centrum Veilige Sport: