Noord-Limburg wordt rookvrij

Gemeenten en zorgpartners slaan handen ineen om opgroeiende kinderen rookvrij te laten opgroeien.

In 2040 rookt in Noord-Limburg geen enkele jongere (jonger dan 18 jaar) meer. Tenminste, als het aan een sterke coalitie van zorgorganisaties en gemeenten ligt. Op 31 mei – ‘Wereld niet roken dag’ - vragen de initiatiefnemers van de coalitie Rookvrij Limburg-Noord aandacht voor bewustwording door op verschillende plekken in Noord-Limburg de vlag van de Rookvrije Generatie te hijsen. “We dwingen niemand om te stoppen met roken. Wat we wel willen, is samen werken aan een klimaat waarin opgroeiende kinderen niet meer in aanraking komen met roken en waarin we met z’n allen het goede voorbeeld geven.”

Over de gevaren van roken bestaat geen twijfel. Jaarlijks sterven in Nederland ruim 20.000 mensen aan de gevolgen van (mee)roken. Roken is daarmee de nummer één te voorkomen doodsoorzaak. Maar roken is niet alleen gevaarlijk. Het zorgt ook voor een enorme druk op de toch al krappe zorgbudgetten: 9,4% van de ziektelasten in Nederland zijn toe te wijzen aan roken. Dit staat synoniem aan jaarlijkse zorgkosten van 2,4 miljard euro.

Gemiddeld rookt nog zo’n 21% van de Nederlandse bevolking. In Noord-Limburgse gemeenten ligt het percentage op of net onder het landelijk gemiddelde. Maar als het aan de coalitie ligt, dalen de cijfers de komende jaren fors. In 2025 naar 13% en in 2040 naar nog maar 5%. Ambitieuze cijfers die serieuze acties vragen. 

Brede coalitie

Al in 2017 vond een aantal partijen elkaar in een ambitie om werk te maken van een rookvrij – toen nog – Venlo. De bestuurders van Cohesie huisartsenzorg, VieCuri Medisch Centrum, GGD Limburg-Noord, Vincent van Gogh voor geestelijke gezondheid en gemeente Venlo ondertekenden hiertoe een convenant. Onlangs sloten ook gemeenten Beesel, Horst aan de Maas, Venray, Bergen en Gennep zich aan, evenals de Mutsaersstichting.

De organisaties bundelen hun krachten in twee werkgroepen: omgeving rookvrij en zorg rookvrij.
Eerstgenoemde groep werkt aan – de naam zegt het al – een rookvrije omgeving. Denk daarbij aan sportaccommodaties, evenementen, stations en bushokjes, scholen, kinderopvanglocaties, speelgelegenheden en bedrijven. De werkgroep zorg rookvrij zet zich in om ervoor te zorgen dat in en om zorgorganisaties niet meer gerookt wordt. Ook verwijzing naar goede stopondersteuning is een speerpunt. Daarnaast zijn preventieprogramma’s en leefstijlinterventies in ontwikkeling, voor mensen die willen stoppen met roken.

Volgens Coby Kovacs – coördinator van de samenwerkende partijen – is een brede aanpak nodig om de ambities waar te maken. “Versnippering van verantwoordelijkheden is onze vijand. De afgelopen jaren liepen we regelmatig tegen grenzen van onze bevoegdheden aan. Doordat we nu met zoveel partijen samen de handschoen oppakken, kunnen we echt meters maken.” Coby – en met haar het bestuur van de stichting Rookvrij Limburg Noord– hoopt dan ook dat in de nabije toekomst nog meer organisaties zich aansluiten. “We zijn al in gesprek met verschillende organisaties”.

Bestuurslid Harrie Pouwels – tevens longarts bij VieCuri Medisch Centrum – benadrukt dat het zeer zeker niet de bedoeling is om roken te verbieden. “We zetten in op een duurzame gedragsverandering. Zien is doen. Of andersom: als opgroeiende kinderen in hun omgeving niemand zien die rookt, steken ze hoogstwaarschijnlijk zelf ook geen sigaret op.”

Vlaggen

Op 31 mei – Wereld niet roken dag – hijsen verschillende coalitiepartners de vlag om aandacht te vragen voor bewustwording rond roken. Een kleine start, maar met een groot vervolg. Onze regio wordt rookvrij. Wen er maar aan.